Wednesday, 30 March 2016

KAN HUN I HMANG THA ANG U

"Thalaite u, in that lai chên ula,
In la naupan viau lai hian hlim rawh u;
In thinlung duh zâwng chu zâwm ula,
In mitin a hmuh châk zâwng nen chuan;
Amaherawhchu, chûngah chuan Pathianin in chungah ro a rêl dawn tih hre reng ang che u.
Engmah engto nei suh ula,
In pang tinatu awm hek suh se,
In that lai hun a rei dawn lo". (Thuhriltu 11:9-10)

      Hun a ral a, ni a liam a, hun inherin rilru a sawh danglam fo thin. Pên khat lek hian eng nge min thlenpui dawn kan hre si lo. Engtik hunah nge kan thih dawn kan hriat miau loh avangin hringnun hi belte phai theilo ang mai niin kan ngai chawk thin. Amaherawhchu, engkim mai hian tawp hun leh tiam chin a nei a, rei lote atana ruat chauh a lo ni si.

          Hringnun sana hi vawikhat chiah herh nun a ni a, he sana vir hi engtikah nge a tawp dawn tih tuman kan sawi theilo. Tun hun chiah hi kan hun tha neihchhun chu a ni. Thlahlel ila, hmangaih ila, thiam takin i hmang ang u. Pathian hre reng ila, he kan hringnun sana vir hian tlin loh hun a nei dawn tih hriain, "Hunah kan rinna i nghat lovang u".

          Kan Thlanlung chu uluk taka phun ni mahse, chhiar a hlawh kherlo maithei. Mahse, kan lungphun, mite'n an chhiar fo tur chu, "Kan nungchang" hi a ni. Kan vanglai nun hi tha takin hmang ila, tichuan, "Kumkhaw daih lungphun mawi tak" kan lo phun dawn zuk nia.

          Mi tena min rinna hi Darthlalang ang a ni a. Darthlalang chu tikeh ila, kan zawm khawm leh thei pawh a ni maithei e, mahse min en hun apiangin a khi chu an hmu tel zel tawh ang. Chuvang chuan miin kan chunga rinna an nghah laia an rinna kan tihkeh darh sak leh si chuan eng ang pawhin kan nun chu siam tha leh mahila, min hmuh hun apiangin a khi chu an hmu tel zel tawh dawn a ni.

          Tuifinriat tui dam dup hian Lawng mihuaisen a siam ngai lova, kawng mam tak hian khualzin huaisen a siam ngai hek lo. Harsatna hmachhawn ngailo mihring chu a chak thei lova, harsatna kan tawh changin, "Engati nge kei kher" ti mai lovin, siamtu ropui tak hian, tukverh tal hawng lo chuan kawng a khar mai ngailo tih hria ila, kan neih zinga tha ber leh hlu ber min laksak anih pawhin a aia hlu min pe leh dawn a ni tih hriain, chu hun chu lawm takin kan nghak mai tur a ni.

          Thatlai nite hi "Hausa" emaw "Rethei" emawa min la siamtu tur a ni. Kan thatlai nite hian min siamtu i hre reng ang u. Kan "Naktuk" hun a lo thlen huna kan lungngaih loh nan kan "Vawiin" hun hi i hmang tha ang u. Hnunglam hawikir hian sawtna a neilo, hmalam i pan zawk ang u. Lota nupui i hre reng ang u. Kan thatlai nite hi Lalpa tan i hlan ang u.

          Sum tam tak pawh nei mahila, kan nunhluite kha kan lei kir thei tawh chuang lovang. Engtiang pawhin ngaihtuahna seng thin mahila, kan hma hun turte chu kan ngaihtuah chhuak zo chuang lovang. Hunin a hril mai thin. Kan chunga thil lo thleng apiangte hi pawm dan thiam ila, a êng zawngin thlir thiam ila, mi vannei berte zing ami kan lo ni mai dawn a ni. Hun kal tawhte hi a koh kir theih tawh lova, kan hma hun turte pawh kan hril lawk thei chuang hek lo. Hun kal tawhte siam that dan leh a kawng awmchhun chu tih nawn tawh loha, hmalam pana ke pen a ni mai. Nunhlui ngaia suihlunglen leh tah hian kan hun hlu tak min khawhral tir mai mai a ni. A sawt chuang si lo. Vawiina kan thiltih, kan awmdan leh thutlûkna kan siam dan hian kan hma hun tur a hril dawn a ni tih hre reng ila, kan hma hun tur kan ngaihtuah dan leh kan suangtuah ang chiahin a thleng kher lo maithei, kawng dang dap dan pawh kan ngaihtuah tel thiam tur a ni. Kan naktuk hun ngaihtuaha lungngai leh beidawnga kan indawm kun hian, kan hun hman mêk hlutna leh pawimawhna a tihchhiat mai bakah keimahni rau raua kan mawl lai ber a ni tih hriain, a êng zawnga thil ngaihtuah thiam a finthlak ber fo. Tun hun hi hmang thiam ila, kan hun kal tawh siamthatu leh kan hma hun kal zel tur kawhhmuha hmasialtu chu 'TUN HUN' hi a ni tih hi i hria ang u.

          Mahni hlutna tur anga mahni nun nunchhuahpui tiharsatu ni fo thin chu "Rilrua Fahrah" nihna hi a ni. Mi tam takin kan nih tur ang kan nih phak loh phah a, chutih laiin chhelna leh mahni inrintawkna min petu pawh a ni thei. Ni-a kan inhriatna hi hnehtu min nih tirtu leh hneha min awmtir theitu a lo ni. Chuvangin, tuna kan dinhmun theuhah hian kan vanneih zia leh malsawmna kan dawn nasat zia te hi hrechiang ila, lawmthu sawi mai tur kan lo ni zawk e.

          Tho tawh ngai lo tura kan lei taksa a mutthilh hunah muhil leh ngai tawh lo turin kan thlarau a tho thung dawn si a. He damchhung reilo te thlakhlelh avanga nawmchhenna um ai chuan chatuana nung reng tur, kan thlarau tana chawlhna, Lal Isua hi kan tan a hlu zawk sia.

          Vawiin hi i upat ni ber a ni a, vawiin anga naupan ni hi i nei leh ngai tawh dawn hek lo. Vawiin hi i tan a va hlu em! I vanglai hian i nun uluk rawh; I upat hnuah inchhir a sawt tawh dawn si lo. I vanglai hian thu tha dawng tam rawh; I fate hnenah thu tha hrilh i la duh dawn si a. I vanglai hian puitu nih tum rawh; Puih ngai i la ni ve ngei dawn si a. I vanglai hian upate zah rawh; I upat hunah thalaite zah nih i la duh dawn si a.

          Kum 18 i tlin chuan awlsam takin i hma hun atana i duh leh duh lohte i thlang ang a; mahse, kum sawm hnu lamah i thiltih tawh nghawng hriatthiamna a rawn inlar chauh ang. Chuvang chuan, i nakin huna i inchhir loh nan, i vawiin hun hmang tha ang che.

"I vânglai hian i Siamtu hre reng rawh -
Ni tha lote a lo thlen hma leh,
"Lâwmna rêng rêng ka nei lo ve,"
I tihna tûr kumte a lo hnaih hma hian:
Ni te, êng te, thla te, arsite a thim hma leh
Ruah hnûa chhûm a lo kîr leh hma hian;
In vêngtu chu a lo khurha,
Mi chakte chu an kaikûna,
An tlêm avanga râwt sawmtu nute an bâna,
Tukverha dâk nute chu an thima,
Kawtthlêra kawngte a inkhâr ni chuan,
Râwt sawmna ri a lo chuaia,
Sava thâwmah mi a thawha,
Zai nu zawng zawngte an lo zuai lai hian;
A ni, a sâng chu an hlau va,
Kawngah hlauhawm a awm a,
Vâiumkhal thing a pâr a,
Khau chu hnawksak a ni a,
Chakna a bo va, mi chu a chatuan in lamah a hâwngin,
Lusûnte chu kawtthlêrah an vâk vêl si a;
Tangkaraw zai chu a chaha,
Rangkachak berhbu chu a keha,
Hlumbêl chu tuikhurah a keha,
Tawlailir chu tuikhuah bulah a tliah hma hian
Vaivut chu a awm angin leiah a chang leh a,
Thlarau chu a petu Pathian hnenah a kir leh a ni". (Thuhriltu 12:1-7)

"I hun tithianghlim la, Lalpa pawl fo rawh".

KAN HUN I HMANG THA ANG U.


                  HLAWNCHHING

Friday, 25 March 2016

I NUNNA KHA A HLU A SIN!!!

          Dt 27 March 2016 @ 11:12 pm khan ka thiannu (A hming leh veng chu sawilang lo mai ila a that zawk ka ring - HC) hnen atangin message ka dawng a. Ka han chhiar chuan ti hian a lo inziak a, "U Ramdin, ka dinhmun hi avan hreawm tak... Rilru hah reng rengin ka hun ka hmang chu a ni si a. Ka rilru hahna lah tumah hrilh ngam reng ka nei bawk silo. Ka dinhmun hi hrilh ta che ila min tanpui duh ang em? Mahse, tumah ka hrilh ngamlo hi ka harsatna lian ber a ni lawi si a, intihhlum tawp mai te ka duh..." tiin!!! Mahni lo maha rilru lo hah ruk ve bawk nen, chhan dan thiam har ka ti khawp mai. Ka thiam ang tawka hnemin, message te chu ka'n reply ve a, a harsatna tawh te pawh chu sawidun in kan inkawm a. Zan a rei tak deuh avangin a harsatna tawhte chu nidanga sawidun leh turin kan inmangtha ta a.

          Mahse, chu ka message dawn 'lungchhiatthlak tak' avang chuan muhil thei lovin zan rei tak thleng ka meng a. Ka rilruah thil tam tak a lo lut a, ka ngaihtuahna a vak thui hle mai. A tuk lamah te pawh chu ka message dawn bak lo chu thil dang ka rilruah a leng mawlh lo. Ka theihna, thiamna leh hriatna a tlem bawk si a, rilru a hah angreng khawp mai.

          Ni tam, zan tam ka ngaihtuahna a luah hnuah he thil tlemte hi ka ngaihtuah chhuak ta a. Thiam leh thiam lovin, ka hriatna zawng zawng sawm khawmin, ka han ziak chhuak ve dawn a ni. Nachhawkna (Damdawi) ang leka reilote chhung tal min chhawk beiseina nen ka han thlasik mau puah ve phawng mai dawn a ni.

          Tunlai hian mahni intihhlum a hluar ta viau mai a. Tunlai fashion ang lekah kan ngai tawh emaw ni chu aw tih te pawh a awl ta rum rum mai. Chhan leh vang tha tak a awm te pawh a ni mahna. A chhan erawh a inang vek lo maithei. A tlangpuiin nun beidawn vang a ni ber mai awm mang e. Hei hi thil pawi tak a ni. He hri thalo tak hi engtia han tihbo chi nge ni ang aw? tih hi vawi tam tak ka lo ngaihtuah ve thin a. Tih theih ka nei tlem hle si. Hetiang harsatna sukiang tur hian keimahni theuh kan pawimawh a, chutih rual chuan midangte tanpuitu pawh kan ni thei bawk a ni. Hetiang harsatna tâwk mek te ka tanpui ve theihna awmchhun nia ka hriat, he thuziak mawl tê mai hi ka thiannu hnem nan leh nun beidawngte leh chutiang avanga harsatna tawk mek te tan ka hlan e.

MAHNI INTIHHLUM I LO TUM EM NI?

Mahni intihhlum hi i rilru tak takin i duh em??? Thutlukna i siam hmain vawikhat chauh, vawikhat chauhvin han inngaihtuah nawn leh hram teh.

          Harsatna eng emaw avangin i rilru a hahin hreawm tiin i beidawng viau em ni? Hreawm tihna hi ngaihtuahna mai chauh a ni a sin. I ngaihtuahnate, hreawm i tihnate leh i beidawnnate chu  inhneh tirin i tlu mai dawn em ni??? Intihhlum duhna khawp eng harsatna nge i neih? Chung i harsatnate chu intihhlumna tur khawpa chhan tha a ni rêng em? I nunna kha i ta a ni lova, a petu che Pathian ta a ni a sin. Isua Krista thisena lei i ni a. I nunna kha a hlu a sin.

          Mahni lo intihlum ta la, i ruang hmu hmasa bertu tur chu i laina, i nupui/pasal, i nu/pa, i unaute emaw, i fapa/fanu te an ni ngei dawn a. An damchhungin hrui hrualte emaw, thisente chu an mitthlaah a cham reng tawh ang a, zan an mu dawn ang a, an mitthlaah a lang fo ang a, mittui nen an dam chhung hun an hmang tawh dawn a sin. I lainat lovem ni? An hmangaih lo che nia i hriatna chhan kha thil inhmuh fuh loh vang mai mai a ni thei a sin! Anni aia hmangaihtu che chu he khawvelah hian an awm lovang.

          Police an lo thleng ang a, i chhungkhat laina leh thenrual tha nangmah hmangaihtute chu zawhna an zawt ang a, rinhlelh tur a awm em tia i lenrual duh te an han thlithlai tur chu i lainat lovem ni? Mi te chu an lo pungkhawm ang a, eng thil nge thleng tih hriat an tum ang a, i chhungte hrilhhai hmel tur chu han dawn ve teh??? I awmna hmun chu an tan damchhunga an rilru natna thlentuah a chang tawh dawn a sin. I sulhnu an han chhui ang a, in an han tifel ang a, lainata hmangaih em em tu che rilru nat dan tur te han ngaihtuah ve chhin phawt teh...

          I mimal nun zahawmna chi hrang hrang, i bag, i phone leh i thawmhnawte chu an han hai ang a, rinhlelh tur a awm em tiin an zawng ang a, chutih laia i chhungte leh i thiante mittui nena an han awm tur chu. An chaw ei a tuilo vang a, an muhil thei hek lovang. Chungte chu han ngaihtuah hmasa leh phawt teh, i ngaingam dawn em ni???

          I taksa, duh taka i lo bual fai thinte chu dimna reng nei lovin, Doctor kut chuan a sawngbawl che ang a, ina hlim taka mu thin kha concrete chhuat daiah i zal ang a, i chhungten mittui nen an nghak dawn che a sin! I hna, i relationship, i hriselna lam dinhmunte chu zawhna tlanglawn a ni ang a, i kal san tur chhungkhat ten hrilhhai taka zawhna an chhang tur chu i lainatin i khawngaih lovem ni???

          I chanchin an sawi apiangin a tawpah, "Mahni intihlum" tih ri a lo ri tel zel tawh tur te hi a pawi dawn em mai. I fel zia te, i nunnem zia te, i thilphal thin zia te kha han ngaihtuah teh. Heti maia tawpsan i tum hi engti zia nge ni ta ngai??? I chhungte hian an lainat che a, an hmangaih che a, eng harsatna pawh tawk la, nang hnêm tur che hian an in pe em em a sin. I harsatnate chu sawi chhuak phawng mai la, i beisei aia hlimna nasain alo hmuak ngei ang che.

          A rûka tawrh atan chuan i lunngaihna hi a sang ve em pawh a ni maithei e. Mahse, damchhan nei tawh lo nia i inhriatna te kha han ngaihtuah nawn leh la dam chhan i neih zia hi i hre tan dawn chauh a ni tih i hrethiam ngei ang.

          I nun beidawng avanga thih mai i duh khan, hreawmna zawng zawng bo vek turah i lo ngai palh ang e. Bo ahnekin chatuan atan i hun a intan dawn chauh a ni zawk si a. Kan damchhung rei zawng leh chatuan rei tur zia chu tehkhin phak lovin a inthlau a, pianthar loh phei chuan mahni intihlum ta tam tak te pawh an thlarauvin an taksa a chhuahsan rual ruala inchhir tak tak an tam hian ka ring thin. Chuvangin, kei engmah nilo, nagmah anga beidawnna tam tak lo nei ve tawh thin, thih chak ve em em thin hian ka ngen a che; Sualin i rilru a dawi ât che avangin intihhlum tir che a tum kha awih suh. Khawvela i damchhung reilote atan chuan Lalpan i koh hun a nghak reng che a sin.

          I chunga harsatna lo thleng kha nangmah tichhe tura lo thleng a ni lo. Engtiang taka chak nge i lo nih i hriat nana puitu che a ni zawk.

          Hmanah khan i nui thin a, nimin thleng khan, vawiinah pawh i nui a, naktukah pawh nui leh rawh. Vui leh indawmkuna lungngaih nan chuan he nun hi a tawi lua deuh a ni.

          Mittui nen i hringnun i chhiar anih pawhin lungngai suh, mit hian hruk hul zawh loh khawpin a tui a chhuah ngaihleinem.

          Vawiin hi i upat ber ni a ni a, vawiin anga naupan ni hi i nei leh tawh ngai  hek lovang. Vawiin hi i tan a va hlu tak em! Vawiinah ngei hian, i hringnun in enfiah teh le.

          Hun harsa tak i tawn lai leh buaina hlirin a hmuak che nia i ngaih lai te, kal ngaihna reng a awm tawhlo nia i ngaih thleng pawhin beidawng mai lo la. Chu hun ngei chu buaina chhum kian hun chu tur chu a ni si a.

          Lungngaia indawm kun reng hi a tuartu tan chuan thil hreawm tak a ni thin. Nui reng chungin kan tap a, hun liam tawh avangin kan nâ a, min hmuak mek tu hun ngei pawh hian min la vel tap fo dawn a ni. Turnipui kawlah a chhuak a, a liam leh thin ang hian hlimna chu tahna in a liampui leh si thin. Mahse, lungngaia indawm kun reng tum bik lo la, kan nun hi hlim reng thei anih loh zia theihnghilh mai lovin, hmalam nun thlira ke pen zawk tur kan ni a sin. I lungngaihna silhfente chu hlip thla la, hlimna silhfen inbel ve thei ngei turin a hmuak mek tu che hun hi huaisen taka hmachhawn turin inbuatsaih zawk ta che.

       Han in ngaihtuah nawn leh teh??? Isuan, "Ka hnenah hlimna a awm a, i harsatnate chu tawngtaina nen thlarau lama i mi rin ber hrilh la, ka lo tanpui em em ang che" tiin i mihringpuite hmangin tanpui che a inhuam reng a sin. I kiangah pawh khan nangmah bia a, kawm hlima, nuihpui tur chein mi inpe Lalpan a dah teuh a sin. A rûka i tawrh avang khan i lungngaihna an hre lo mai mai a ni. He khawvel hi lunngaihna ram a ni a, i ram ila thleng lo a sin! I ram tur chu Isuan a buatsaih mêk a ni. Tuna i hreawmnate kha a hre vek a sin! Hreawm kan tawrh hi LALPAN a phal, mahse amah kan hmuh nan a ni fo. Chhan nei lovin mihring chungah engmah a thleng ngai lo. Tuna i lungngaihna pawh nakina mite hnêmtua i tan theih nan Lalpan a ti che a ni mai lo maw??? Lunngaihnate awm tawh lohna hmun tur chu he lei hi a ni si lo. Tuar hram hram la, midangte tan malsawmna i la ni ngei ngei ang.

          Keipawh nangmah ang hian vawi tam tak nun beidawng takin hun ka lo hmang ve tawh thin a sin. Tun thleng mai pawh hian hun harsa takin min nangching ve mek a sin. Nun chau tak leh chhungril ruak takin ka hringnun kawng chhuk chho tak chu zawhin, ka hun tawn mek chu ka zawh a. Kal ngaihna reng hriat loh chang tam tak pawh ka nei thin. "Ka hun tawn mek te leh ka chunga harsatna thleng mek te chu ka tuar chhuak zo awmlo mange a", tih changte pawh ka ngah ve thin lutuk. Hmel pawh hmuh hreawm khawpa hmel ngui leh vuiliam mai tur hmel pu thinin, chau ngawih ngawihin thil tam tak ka suangtuah thin a. Zan ka mu a suangtuahna a kal ding mup mup reng a, he leia ka hmangaihten min phatsan chang alo awm a, " Nunkhua a har chuang mange" tiin ka hnual leh rawih thin. Thlamuang tak pawha muhil thei lovin, vengtu ten khawvar an thlir aia nasain, chu khawvar hun chu lo nghakin, "Hlim ni a lo her chhuak ve mahna" tiin nghakhlel takin ka thlir thin a. Mahse, beiseina tlemtê ka la neih hi than len tir ka ngai a ni tih bak, chu khawvar êng chuan min hriattir ngai silo. Mahse, he thu kamkhat chauh, thu khirh tak leh zawm harsa tak pawh nilo, ka rilrua rawn ri nawn leh thin chu, "I awm ang khan a ngaidam duh che, i nihna ang khan a nghak reng che. Aw ring mai la, pan mai rawh; Lal Isuan a hnar lo che" tih thu te mai hi.

          Hun tha i neih lai hian vawikhat chauh han inngaihtuah nawn leh teh. I awm ang angin, i nihna ang angin Lal Isuan a la pawm duh che a sin. Insiamthat nan khua a la tlai love. Lal Isua pan phawt mai la, hahdamna i hmu ngei ang. I nunin Pathian chawimawi la, anin a chawisang ang che a, i thlarau tan chawlh hahdamna i hmu ngei ang.

          Awle, chhiartu duh tak, hei hi lo hre ve la ka duh a ni. Nang chu rilru thlamuang takin hun i hmang mek pawh a ni thei e. Midangte harsatna tawh mek hi thlir liam mai lo la, an nunnain a tawrh hma ngei hian an harsatna lak ata chhanchhuakin midangte tan malsawmna i ni ve thei a sin. Chutiang tur chuan inbuatsaih rawh le. Tin, nangmah ngei pawh kha hetiang harsatna khurah hian i tlu lut thei. Harsatna chinfel hleihtheih loh khawpa lianin a rûn hunah che chuan mangangin tanpuitu i zawng ve ruai thei a sin. Chutiang harsatnate chu i lo tâwk palh hlauh anih chuan hei hi lo hre ve la ka duh a ni.

          Gen 1:2 ah chuan Pathianin mihring a siam thu kan hmu a. Chu a mihring siam chu - Taksa, Rilru leh Thlarau neiin a siam a. Pawimawh bik a awm chuang lova, an intluk tlang vek a ni. WHO in hriselna chu - "Taksaa natna leh piansualna awmlo mai pawh ni lovin, Taksa, Rilru leh Thlarau damna kim hi a ni" tiin a hrilhfiah a ni.

           Mitin mai hi Pathianin a bik (special) taka a siam te theuh kan ni a. A lehkhabuah kan taksa pengte zawng zawng hi a chhinchhiah vek a ni. (Sam 139:13-16). Kan taksa khawl ropui zia lanna pakhat chu, Sawrkar leh Mifingte pawhin Thisen (Blood) far khat pawh an la siamchhuak theilo hi a ni.  Heti taka ropui hian min din a, he taksa Pathian anpuia siam hi a enkawl hna chu kan kutah a awm a, hrisel taka enkawl hi kan mawhphurhna a ni. Mahni ta kan ni lova, thisena tlante kan ni. He kan nunna hi mahni duhthua titawp mai turin thuneihna pakhat mah kan nei lo. Kan nunna hi a hlu si a.

          Rilru lama harsatna tam tak hian kan rama thalai tam takte pawh min run ve mek a. Kan nuna pressure chi hrang hrang - Zirna, eizawnna leh materialism lama rualawhna te leh ngaihzawng lama buaina leh chhungkaw lama harsatna chi hrang hrang avangte hian mi tam tak depression ah a hruailut mek a. Harsatna an tawhin an indawmkun a, a êng lam zawnga thil ngaihtuah harsa an ti a. An thil tawn mek chuan a nilo zawngin nasa takin an rilru a hruaikawi a, an intihlum fo thin. Hei hi a pawi hle. Mihring kan nih chhungin harsatna chi hrang hrangte chu kan nei ang; Keimahni ngei pawhin harsatna chi hrang hrang kan lo tawk a ni thei e, rilru thlamuantu, Lal Isua Krista pan nachang i hria ang u. Kan nunna hi a hlu si a.

          Thlarau nun chaute tan Pathian kan hnaiha kan ngaihsak a pawimawh khawp mai. (I Tim 4:8) ah chuan, taksa insawizawi a that ang bawkin Pathian ngaihsakna hian nunna, tuna awm sa leh la awm leh tur pek tiamna a neih avangin kawng tinrengah a sawt thu kan hmu a ni. Chuvangin nitin Bible chhiar leh tawngtaia Pathian kan pawl thin hi a tul hle a ni. Kan thlarau damna hi a hlu si a.

           Lal Isua rawngbawlna reng rengah khan taksa, rilru leh thlarau damna a awm thin a. Damna kim hi a ngaipawimawh hle a ni. Chuvang chuan kan nunna hi i hlut ang u. Thalaite hi kan chak lai, kan vanglai leh kan kan hrisel ber lai anih avangin Lalpan a hmantlak, a rawngbawl tura min hman nasat ber hun lai a ni tih hriain, Lalpa hnenah i inhlan thar theuh ang u. Kan nunna leh kan thlarau damna hi a hlu si a.

          "Nangmahni chhandam tura in hmelmate beihsak tur che ua in hnena awm zel chu LALPA in Pathian a ni si a" (Deut 20:4)

          Khawvelah hian hreawmin in awm thin; nimahsela, thlamuang takin awm rawh u, keiin khawvel ka ngam ta" (John 16:33)

          "Nangni thawkrim leh phurrit phur zawng zawngte u, ka hnenah lo kal ula, keiman ka chawlhtir ang che u. Ka nghawngkawl bat ula, ka hnenah zir rawh u; thuhnuairawlh leh rilrua inngaitlawm tak ka nih hi; tichuan, in thlarau tan chawlhna in hmu ang. Ka nghawngkawl chu a nuam a, ka phur pawh a zang a ni" (Mat 11: 28-30).

     " I nunna kha a hlu a sin !!! "

                  HLAWNCHHING

Wednesday, 23 March 2016

SADHU SUNDER SINGH CHANCHIN ROPUI

          Kristian ringtu ropui chanchin sawi apianga a chanchin sawi tel ve ziah thin, Sadhu Sunder Singh-a hi 1889 September thla khan India rama Rampur khua, Patiala ah alo piang a. Anmahni chhungkua hi hausa ve tak mai an ni a, Sikh chhungkua an nih avangin naupangte a nih lai atangin a nu leh pate chuan Sikh Temple ah te an hruai thin a, Sikism hi an zirtir nasa hle thin a ni. Tin, Sikh ho sakhaw thil bakah Hindu sakhaw thil te pawh an zirtir nasa a, kum 7 mi lek anih lai atangin an Hindu sakhua biakna hla kulmuk har em em mai, Bhagavad Gita an tih chu a byheart vek tawh a, kum16 anih chuan an Hindu lehkhabu pawimawh Veda chu a thiam chhuak leh vek tawh bawk. Tin, heng bakah hian Koran lampang te pawh a zir nasa hle thin a. Hemi hnu hian Sadhu an tih ho thenkhat chu kawmin chuta tang chuan a nun chu Sadhu ho tih dana an sakhaw tana inserh thianghlim chu a tum ve ta a.Tichuan, a chhungte chu kalsanin nupui pawh nei lovin leh engmah nei lovin, puan eng a bat tawp a, India ram hmun hrang hrang chu a fang kual ve ta a. Mi ten tanpuina tlem tlem an pek bak engmah neih a nei ngai lo. Mahse hetianga an sakhaw tana a inpumpek lai hian a nunah chuan ruak engemaw hi a awm tlat mai a, rilru thlamuanna tak tak leh chawlh hahdamna tak tak a nundan ah hian a hmu lo a ni.

          Sunder Singh-a hi Sadhu ni tura fuihtu ber chu a nu hi a ni a, a nu hian khawvel thil engmah thlahlel lova Sadhu ni turin a fuih nasa em em thin a, a nu hmelhriat te Raipur a British Mission School ah chuan a lut ve ta a. He school a a luh atang hian Bible a lo hmelhriat ve tan ta a ni. Hetih lai hian Bible chu ala tuipui phalo nasa mai a, chu ai chuan Occult (Dawi thil leh ramhuai/thlarau biak leh aien tih vel bawr) lam leh Hinduism lampang chu a tuipui fe zawk a ni. Kum 14 mi anih in a nu hian a thihsan ta hlauh mai a, heta tang hian Sunder Singh-a hi a nundan a inthlak nasa em em mai a, Bible-a Lal Isua zirtirna chu thil diklo hulhual a ni a ti a, Bible te chu a pawtthler a, a hal bawk a, tin, mi Pathian thu sawi a vakvel thin hote chu lung ten a lo vawm thin a, midangte pawh chutianga ti ve tur chuan a lo fuihpawrh ve bawk thin a ni. Mahse, an sakhuaah chuan chawlh hahdamna tak tak a hmu chuang lova, a rilru chu a beidawng em em mai a, mahni intihhlum duhna hial te pawh a nei ta a. Hetia Bible a hal atanga ni thumnaah chuan a rilru mangang lutuk chu zing dar 3 velah chuan Pathian hnenah a tawngtai ve ta tawp mai a, “Pathian i awm tak tak anih chuan kawng dik chu min kawhhmuh la, anih loh chuan, kan in hnunglam a zing dar 5 a rel rawn kal thin hi ka in chilhlum tir dawn e,” tiin a tawngtai ve ta tawp mai a. Chutiang bawk chuan a tawngtai nawn leh a, chutah le a room chhung chu vawilehkhatah a rawn eng ta phut mai a, Sunder Singh-a chuan kangmei a chhuak emaw a ti hial a. Mahse chutiang ang engmah a awm tak loh avang chuan a tawngtai chhanna chu a dawng dawn ta ngei niin a inngai ta a. Chutah le chu engah chuan Isua hmel ang a hmu ta a, chutah aw a hre ta a. Chu aw chuan Hindi hian “Eng chen nge min zawn dawn? Nangmah chhandam tur chein ka rawn kal a, kawngdik min kawhhmuh rawh i ti a, engatinge kawngdik chu i zawh mai loh?” a rawn ti ta tlat mai a. Chutah chiah chuan Sunder Singh-a chuan Isua chu a thi a, a tholeh a ni tih a hrechhuak ta a ni. A hmaah chuan a thingthi ta nghal a, tichuan amahah chuan thlamuanna sawi hleihtheihloh chu a lo awm ta a. Heta tang hian a nun chu a lo inthlakthleng chho ta a ni. Hetia nun thar a neih chhoh takah chuan Baptisma chan a duh ta tlat mai a, mahse a chhungte chuan an remti lo hle mai a, a chhungte remtilo chung chu 1905 khan a pianchampha ni takin Shimla a English Biak in ah Baptisma chu a chang ta tho a ni. Sunder Singh-a hian Chanchintha thehdarh chu a tum ta tlat mai a. Hindu ho zinga Chanchintha thehdarh tur chuan Kristian Sadhu nih a tum ta a, hetianga Sadhu anga a awm chuan Hindu ho in an hriatthiam theih dan ber tur niin a ngai a ni. Hetianga Kristian alo nih takah chuan a laina hnaite leh a chhungte chuan an tuithlar ta nghal a.

          Tichuan, October 16,1905 chuan engmah neilo, puan eng (Yellow) sin chung chuan kelawngin a vakvai tan ta a, mahse hemi tum hi chuan Lal Isua avangin a ni ve ta thung. 1906 khan a hmasa ber atan Tibet ram lama chanchintha hril tur chuan a chhuak ve ta a. Hetia chanchintha hril tura a chhuah hian tumah sponsor tu a nei ve lova, hlawh petu an awm chuang lova, neih engmah a nei lo bawk, mahse hreawm tinreng tuar huamin Tibet vur ram vawt lutuk mai chu a pan ta tlat mai. Tibet a panna kawngah hian American Missionary pakhat Stoker-a, amah ang maia puan eng chauh bat ve tho nen chuan an inchhar hlauh mai a, tichuan hrehawm tinreng tuar dunin, khawvawt elkhen mai karah, eitur pawh nei mumal lovin pukah te an riak dun a, chanchintha chu an hril dun ta thin a ni. Sunder Singh-a hi vawikhat chu a damlova, Stoker-a hian European mi pakhat te inah a thlen pui a, a enkawl a. Chu European pa chuan Sunder Singh-a inpekna thuk zia a hmuh chuan a pianthar ve phah ta hlauh mai a ni.

          Hemi hnu hian Sunder Singh-a hian St.John School of Theology, Lahore ah kum hnih zet Pathianthu a zir leh a, tichuan a hma ang bawkin khawlaia Pathianthu hril chuan a chhuak leh ta a. Vawikhat chu thingkungah hian a lawn a, Pathian hla sain Pathianthu a hril a, mipui ho chuan an pawtthla a, an sawisa ta hrep mai a, mahse Sunder Singh-a chuan zam hlek lo hian amah sawisa tute chu Pathianthu a hrilh lui zel tho va, tichuan amah sawisa tute chu Kristianah an inpe ve ta a ni. Vawikhat pawh Nepal ah ramhnuaia a kal laiin suamhmang hovin an lo lambun a, ani chuan a thih hun a thleng ta niah ngaiin ngunhnama an tin chu tha tak mai hian a nghawng chu alo dawh ta mai a, chutia a ti ta mai chu suamhmang ho chuan mak an ti ta em em mai a, a kawmawl neihchhun chu an laksak a an kalsan leh ta mai a, mahse a kawmawl neihchhun latu chu a ngaih a tha thei tlat lo mai a, a rawn let leh a, Sunder Singh-a chuan Bible te lo chhiar khumin, mihausa leh Lazara chanchin te kha alo hrilh a. Tichuan chu suamhmangpa pawh chuan a sual te simin alo piangthar ve ta a ni. He suamhmang pa hian Sunder Singh-a hi a inah hruai haw in rei fe chu a awmpui nghe nghe a ni. 1912 khan Lal Isua tih dan entawn in ni 40 chhung chaw nghei ve a tum a mahse a nghei tluantling thei talo a, mahse he thil avang hian thlarau lamah nasa takin hlawkna nei niin a inhre thung.

          Sunder Singh-a hian tihduhdahna tam tak a tuar a, mahse mak tak taka chhanchhuah in a awm zel a. Vawikhat pawh 1914 khan Nepal a Rasa khuaah an Buddhist hotupa an Lama chuan thi turin a chungthu a rel sak a, tuichhunchhuah kangchat tawh thuk tak maiah hian thawmhnaw engmah ha loin an thlak a, an chhin phui a, an kalh hmiah mai a, a kalhna chahbi chu an Lama chuan a kawl hmak mai bawk a. Chu tuichhunchhuah chu misual an tihhlumna thin a ni a, ni hnih chhung zet chu chu tuichhunchhuah chhungah chuan mithi ruangte nen engmah eitur neilo in a awm a, a nihnih naah chuan a chhin chu a rawn inhawng a, mi pakhat hian a rawn la chhuak ta mai a, a rawn lachhuaktu chuan engmah a sawilo a, a kalbo leh ta nghal daih mai a, chutia a chhuak ta chu a hnu lawk ah an man zui ve leh ta nghal a, an Lama hmaah chuan an hruai leh a. Chutia an Lama hnena a nung chunga an hruai leh ta mai chu an Lama chuan mak alo ti nasa mai a, an dahna chhin kalhna chahbi awm chhun chu amah ngeiin a kawl tlat si avangin Sunder Singh-a chu tanpuitu eng emaw tak, thiltithei tak a awm tih a hre ta a, a hlau ta em em mai a, an ram chu chhuahsan vang vang turin a ti ta zawk a ni.

          Kum 1918 khan Madras a tlawh a, hetah hian mipui tam tak hmaah thu a sawi a, mi tam takin Lal Isua an rin phah a, India ram hmun hrang hrangah a zin kual nasa hle a, Sri Lanka ah te, 1918-1919 inkar khan Malaysia, China leh Japan ah te tin 1920-1922 inkar ah khan Western Europe, Australia leh Israel ah te , tin Jerusalem, Lima, Berlin ah te chanchintha hrilin a zin kual nasa a. Heng a zinkual naah te hian thil mak tak tak pawh a tawng hnem em em mai a. Vawikhat pawh bazar hmuna thu a sawi lai hi mipui ho chuan lung in an vawm ta luai luai mai a, pakhat chuan a lu ah tak mai a vawm fuh ta hlauh mai a, chutia a lua a vawm fuh veleh chuan a vawm fuh tupa chu a lu na ti lutukin a let ta tawp mai a, midang chuan a vawm zui ngam ta lo a ni. Sunder Singh-a hi mi inngaitlawm tak mai a ni a, mi hnathawk lai a hmuh te hian a pui ve bawrh bawrh zel mai a, anni chuan an lo nel a chu chu remchangah hmangin Pathianthu hrilh nan a hmang ta thin a ni.

          Sadhu Sunder Singh-a hian kum tin nipui lai hian Tibet hi a tlawh ziah thin a. Tibet ram hi a veiin a ngaina em em a, 1929 khan a tlawh leh a, hemi hnu hian a chanchin hriat tur a awm zui ta lo a ni. A bo tak daih dan hi tuman hrechiang an awm lo a, thenkhat chuan miin an that a nih ring an awm a, thenkhat chuan vur zingah a tlu hlum ta anih an ring thung a, tin, thenkhat leh chuan a nung chungin Pathianin vanah a la chho anih ring te pawh an awm hial bawk a ni.

          Tichuan, Ringtu tha, huaisen leh Krista tana pasaltha dik tak chuan a chin hriatloh in he khawvel hi alo thamral san ta a ni. Sadhhu Sunder Singh-a hian a Bible chang innghahna ber chu Marka 8:35 “Tu pawh a nun humhim duh apiangin a chan anga; Tupawh keimah avanga a nun chan erawh chuan a humhim ang” tih hi a ni. Mizovin ‘Vai’ kan tiha kan nuihzat, kan hmuhsit thin leh kan ngaihnep em em te zing ami Sadhu Sunder Singh-a nunah hian a rinna ngheh zia te, Pathian a rin ngam zia te, Chanchintha hrilna kawnga a huaisen zia te, a tawrh chhel zia te, a thahnem ngaih zia te leh a taimak zia atang te hian keini "ringtu in ti" te hian entawn tur leh zir tur kan ngah hle a ni.

               

                    HLAWNCHHING

FIAMTHU THIAM JOHNY LEVER TESTIMONY

          Vai film en thin leh en ngai vak lote pawhin he Vai Film-a Joker lar zet mai, Johny Lever hrelo hi kan tam awm love. Kristian anih thu hi chu kan hre deuh thum mai thei a, mahse eng ang Kristian nge a nih tih erawh kan hre vak lo mai thei.

          Johny Lever hi 7 January 1950 khan a piang a, a laiah hming hi a sei ve fu mai, John Prakasa Rao Janumala a ni a, Indian film Industry-ah chuan fiamthu thiam (Joker/Comedian) lar leh hlawhtling ber ti ila kan sawisual kher lovang.

          Johny Lever hi a Bollywood khawvelah hian a nep lova, Filmfare Awards Nominations pawh vawi 13 ni tawhin, Filmfare Award for Best Performance in a Comic Role pawh Deewana Mastana (1997) leh Dulhe Raja (1998) a inlanna atang tein alo dawng tawh nghe nghe a ni.

          Johny Lever hian Film hi kum 1984 atang khan a luhchilh tan a, Bollywood Film 300 chuangah a inlan tawh a ni. Kristian anih thu hi kan hre zauh zauh tawh maithei a, mahse a nun khawih danglamtu ber chu a fapa-in Cancer (a fapa Jesse hian a nghawngah bawk/tumor a nei a ni.) natna a vei atangin a ni.

          "South Indian chhulchhuak ka ni a. Ka pa hi Hindustan Lever Ltd. hnuaia hnathawk a ni a, chuvang chuan Mumbai lamah kan insawn ve a. Ka hming diktak hi John Rao a ni a, Andhra Educational Society-ah lehkha ka zirchho ve a, zirlai thiamthei tia han sawi tur ka ni lo nain exam-ah hi chuan ka pass ve leh hram thin. Kan chhungkua hi Kristian kan ni a, keimah bikah hi chuan Kristian satliah ve mai ka ni a. Christmas leh Sunday (Easter Days) tuk Kristian ka ni ve tawp a ni mai. Lal Isua hi ka thian satliah pakhat ang chauh a ni a, eng emaw harsatna ka tawh chang chauhin ka hrechhuak ve thin. Naupangtê ka nihlai atangin naupang engthawl (free) leh nelawm tak ka ni thin a. Engmah hi ka la thutak ve ren run ngailo. Ka thiangzau in ka khawlai mi a, thenrual ka pawl (Social Person) hle a, eng Pathian pawh hi ka Pathian ang-ah ka pawm mai zel a, eng sakhaw Kut (Festivals) pawh hi ka Kut pui zel mai a ni. Thiante nena han teichhuah (freaking out) vel hi ka hun hmanral duhdan ber a ni a, hemi avang hian ka pa chuan nunkawng ka hloh mek a ni tih a hrechhuak ta thuai a. Chutah ka pa chuan Hindustan Lever Ltd. ah hna min thawhtir ve ta a. Ka hnathawhna hmunah pawh chuan englai pawh hian fiamthu hi ka thawh a, hunawl hlek leh chhun chawlh lai te hian thiante bulah fiamthu thawhin, eng eng lemah emaw te hian ka chang reng mai thin a. Chutia ka'n che vel chu mi engemaw zatin min thlir thap ang a, a tawpah min rawn bial laih laih a, min rawn lawmpui ta liam liam thin a ni. A tamber chuan, ''Johnny mi talented chungchuang tak i ni a engvangin nge Film lamah hian i vanneihna i zawn ve chhin loh ang?'' min ti thin a. Chu thu chu ka ngaihtuahna-ah hian a ri deuh reng ta mai a.
         
          Tichuan ka film channa hmasa ber tur chu kum 1975 leh 1981 khan ka ziak ve ta a. Hindustan Lever Ltd. lama ka hna chu ka bansan a, ka nundan thlakin ka hming pawh chu John Rao atangin Johny Lever-ah ka thlak ta a ni. Ka hlawhtling chho ve zel a, a tawpah phei chuan 'Johny Lever' tih chu ka hming tak tak alo ni ta a ni.

          Sum leh pai ka thawkchhuak nasa a, thenrual pawh ka ngah. Society lamah pawh Status ka nei tha. Kei leh ka chhungkua chu nuam tak (costly life) in kan khawsa chho a, he khawvela thil engkim mai hi kan enjoy ve takmeuh a ni. Vawikhat chu National Anthem chungchangah lemchan ka nei a, chu chu dan bawhchhiatna a ni a. Chumi avang chuan min man a, taninah min dah ta a. Mahse min ring mai rawh; taninah pawh hian Lal ang maia enkawlna ka dawng a ni. Ka fans te tam tak an rawn kal a, Police lam lahin Film Industry leh Politic lam mi thiltithei pui pui hnen atangin engtin mah min tilo tura an rawn ngenna call an dawng nasa a. Keimah bikah pawh mi tam tak hnen atangin wish leh Pangpar tam tak ka dawng a, lo lungngailo turin min rawn ngen a ni. Ni thumna-ah chuan bail-in ka chhuak ta a ni.

          He thil thlen hnu atang chiah hian ka sum leh pai, ka Status leh ka Network (of friends) te hian eng dinhmunah pawh min lo pui nasa thei hle a ni tih ka hrechhuak thar a. Nitin mai chuan engmah a chhan pawh awm lemlo hian kan Party deuh laih laih reng mai a, chutianga engemaw chen ka khawsak hnu chuan hnathawh lam ka chawlhsan a, ka rui ta deuh reng mai a ni. Chutiang chuan hun a liam zel a, hlawhtlinna leh party pawh ala kal tluang chho zel bawk a. Mahse ka fapa Jesse chu a nghawngah a rawn bawk a, enkawl a ngai ta ! Engkim mai chu a khawlo ta vek mai!

          Specialist hmingthang tinreng ka panpui a, mahse an vaiin kan zai anih chuan a taksa pangkhing chuan hna a thawk thei ang nge theilo ang tih a sawi chiang ngam ta tlat lo mai! Ka fapa damna tur anih phawt chuan ka neih zawng zawng sen pawh ka inhuam a. Ka nupui, Sujatha pawh Temple hrang hrangah a kal kual nasa a, mahse, ''I fapa chu in zai anih chuan a thi ang'' tiin anlo hrilh zel a. Ka tihtheih zawng zawng chu ka ti vek tawh, mahse eng tihna mah a ni lo. Thil pakhat chiah la tih loh, tih tur a awm; chu chu Pathian nung hnena thingthi-a a khawngaihna dila tawngtai a ni.

          Kohhran kan hriat zawng zawng hnenah tawngtaipui tura ngenna kan thawnchhuak ta a. Alo hria a piang chuan kan fapa tan chuan an tawngtai ta a, a tawpah chuan hlawhtling taka zai a ni ta a ni.

          Vawiin thlengin ka fapa taksa-ah chuan tumor zung emaw pawh hmuh tur a awm tawh lova. Heta tang hian zawimuangin Bible ka chhiar tan ta a, a thumal tin mai chuan chakna min pein, a dik a ni tih ka hria a, ka chhiar nawn ta tlut tlut mai a ni. Bible thumal tin mai te chuan ka hnenah thu an sawi ni hian ka hria a. Zawimuangin Bible atang chuan keimah leh keimah ka in enfiah chho zel a, Pathian hnenah ka nun min thlak danglam sak turin ka dil ta a. Pathian chuan thlamuanna min pe a, vawiinah chuan ka zu in thin te ka bansan ta a ni. Ka inchhungah hian zu inna hmun (bar) lian zet mai ka nei a, mahse vawiin ah chuan he bar awmna hmunah ngei hian tawngtaina (prayer meeting) karkhatah vawihnih chawlhkar tin ka buatsaih ta zawk a ni. Ka zinna-ah pawh Bible hi ka keng zel a, ka chhiar reng thin a ni.
Vawiinah hian kan chhungkua pawh hian chhung inkhawm (family prayer meeting) regular takin kan nei thin a. Pathian hnenah hian kan chunga a thatna avanga lawmthu sawi hi englai pawhin ka duh a ni. Kan chhungkua hian thlamuanna (perfect peace) kan chang a ni.

          He thu hi mi zawng zawng hnenah hrilh ka duh; Lal Isua hnen atanga thlamuanna i dawn ang hi he khawvel thildang eng atang mahin i dawng ngai lovang "TRY JESUS!" tih hi.



                   HLAWNCHHING

INNEIHNA DANGDAI!!!

PHIR UNAUIN PHIR UNAU NEI, PHIR PUITHIAMIN INNEIH TIR, FLOWER GIRLS LEH PAGE BOYS ATAN PHIR UNAU!!!

          Thil dangdai leh thleng khat tak, 'Quaternary Marriages' an tih hi kan hriain, chhim tawh kan awm mial em aw? 12 Nov 2015 khan Thissur District, Kerela-ah hetianga innei hi an awm a, a dangdai ve em a, tarlang ve mai mai teh ang.

          Moneitu (Grooms) phir unau te hi Dilraj leh Dilker te an ni a, Mo te hi phir tho, Reema leh Reena te an ni. Inneihtirtu Puithiam te hi Reji leh Roji, phir bawk an ni. He inneihna hi mipuiin an hlutin thlirtu leh thla laksaktu an ngah hle a ni awm e.
Heng phir tuakhnih te hi Christian dan anga innei an ni nghe nghe a, a danglam leh em em na chu Flower Girls leh Page Boys atan hian phir unau ve ve bawk an hmang a ni!

          Dangdai ve tak chu a ni.

(Source - CWN)



                  HLAWNCHHING

THIL PANGA I HRIAT RENG TUR CHU

          Pencil siamtu hian a pencil siam chu bawma dah turin ala hrang a. ''Khawvel hmun hrang hranga ka thawnchhuah hma chein 'thil panga' hriat reng tur i nei. Chu chu hre reng la, Pencil tha ber i lo ni mai ang.

1. Thil ropui tak i ti thei ang; mahse, tu emaw kutah a duh duha a hman atan i inpe phal tur a ni.

2. Zum hriamna na tak i paltlang fo a ngai ang. Mahse, Pencil tha ni turin chumi paltlang chu i mamawh tlat a ni.

3. I ziahsual apiang chu i ti dik leh thei tur a ni.

4. Nangmaha pawimawh ber chu i chhungril ber kha a ni ang.

5. Hman i nihna hmun apiangah chhinchhiahna i hnutchhiah tur a ni. Eng dinhmunah pawh ding la i ziak zel mai tur a ni,'' a ti a.

          Pencil chuan a ngaithla a, hriat reng a tiam bawk a, tum nei ran in bawmah chuan a lut ta a.


               HLAWNCHHING

Tuesday, 22 March 2016

RICKSHAW DRIVER-IN RECORD SIAM

RICKSHAW DRIVER-IN RECORD SIAM

          Rickshaw Driver, Jagathish M hian a khalh hnehsawh ve khawp mai, Km 2.2 a thui a Rickshaw ke pathum nei chu a ke pahnih chauh hmangin, a saisir zawngin a tlan thleng thei a, a saisir zawnga Auto Rickshaw khalh thui thei ber Record a siam!

          Jagathish hi chhun lamah chuan Chennai, Tamil Nadu-a khualzin te phur kualtu Taxi service pakhat hnuaia thawk a ni a, zanlamah a Rickshaw chu training nan a hmang ve leh thung a, zan tam chu a Rickshaw a saisir zawnga tlan thei turin a zir tlauh tlauh tawh a, tunah huan Specialist a inti ngam ve ta.

          Jagathish hian Guinness World Records bu a lan ve theih danin a be pawp a, a Record thar hi 2016-a Guinness World Records bu-ah tarlan a ni ve tawh ang. Jagathish hian Record siam turin Km 1 tal a saisir zawnga a Rickshaw chu a khalh theih a ngai a, hei hi khum zakin Km 2.2 a thui a Rickshaw chu a ke khat khai kangin, a saisir zawngin, a ke pahnih chauh hmangin a khalh ta a, World Record a siam ta a ni. A saisir zawnga a tlan hmaa 50mph a chakin a tlan a, chumi hnuah a steering engtin emaw han tikawi zauhin a Rickshaw chu a saisir zawngin a tlanpui ta a ni.

          Jagathish chuan, "He record hi siam theih a nih pawh ka ring ngai lova, mahse, hei tunah chuan ka duhthusam ka puitlin ta," a ti.

(Source - CWN)

               HLAWNCHHING

Sunday, 20 March 2016

PEN TIAT LEK NAUTE PAWH A LIAN VE TAWH HLE

          Lilly Cobbing hi a phir pui Summer Cobbing nen 27 weeks lek niin June 2010 khan Adelaide Hospital ah an rawn piang a. Lilly zawk hi a pian hlimin PEN chen leka sei niin, 390 grams chauha rit a ni bawk. Amah hi a têt mai bakah a vun a pan lutuk a, a kawchhung che vel zawng zawng pawh pawn atangin a hmuh vek theih nghe nghe. An unnau hian thla 6 a piang an nih avangin a bik taka enkawl an ni. Lilly zawk hi nitinin a taksa a rawn in siam puitling ve hret hret a. Darkar tin in a zun leh ek thiar chu sawi loh a ka tê lutuk in engmah a lut thei lo a ni ber. Zawimuangin ICU a an awm chhungin a hnarah thil tui hnang pe in kum a rawn tling ve cho ta! Mak ve deuh mai chu a phir pui Summer hi an pian tirh hian Lilly aiin a let thum (3) in a rit zawk. Mahse, tunah chuan kum 5 an ni ve tawh a, Lilly hi Summer aiin a hrisel zawk tlat!!! Tunlai khawvel thiamna hian thil a van ti thei tawh tak em!



(Source - CWN)


                    HLAWNCHHING

Friday, 18 March 2016

KA CHAU LEH THIN

          He khawvel tak hi chu aw... "Nang chu nang i ni, kei chu kei ka ni" tih ah hian tawk mai se a tha tur... Mahse, Khuanu hian ro a rel miau mai si a... Heti hian ka ngaihtuah a... "I khuarel -a kan lo chêng ve hi ka va lawm em! Mahse, kan dinhmun inthlau lutuk thin hian Mihring ve bawk, fel famkim lo hi min tichau leh thin".





                  HLAWNCHHING

Thursday, 17 March 2016

MILARTE THIHNA LEH ARSENAL FACHUAM RAMSEY

          Arsenal player duhawm, a pet goal apianga khawvelin, "Tu nge Milar thi leh ang???," tia an rilrûk thin hi ngaihbel tur ting chuan a dik ve tho mai. Chung zinga tlemte chu kan tarlang ang e.

          He Welsh Captain leh Arsenal Midfielder hian Arsenal tana a goal hmasa ber Fenerbache lakah 2008 kuma a thun tûk khan, Actor ropui David Lloyd Meredith chuan mual a liam ve nghal a.

          Tin, 01/05/2011 kuma United lakah goal ropui a thun a, a tûkah American Wanted, Bin Laden chu meidil lamah a pet ve nghal bawk.

          An Club hmelma kumhlun Tottenham lakah 02/10/2011 kuma net puar pawp khawpin goal a thun anih kha. Khami hnu 05/10/2011 khan APPLE Vompany CEO, Steve Jobs chu a thi leh a, khawthlang chanchinbumi ten an chîk ta zel mai.

          Champions League ah 19/10/2011 ah Marseille lakah goal ropui a thun a, hemi tûk 20/10/2011 khan Libyan Dictator, Gaddafi chuan a zinkawng a zawh tâwp ve leh chiah a ni.

          30/11/2013 kumah Cardiff City nen an inkhel a, goal a thun leh a, hemi hnu lawk hian khawvel mittui ti tla tur leh khawvel mak tih turin Fast and Fury -a changtu, Paul Walker a thi anih kha.

          10/08/2014 ah Manchester City nen an inkhel a, goal nalh tak a thun anih kha. Khami tûk 11/08/2014 khan Comic Actor ropui, Robin William chu a thi ve leh bawk.

          09/01/2016 khan Sunderland nen an inkhelhin goal a khung a, Singer, David Bowie chu khawvel atangin 10/01/2016 khan kan mangtha ve leh a ni.

          Kumin January 13/01/2016 ah khan Liverpool lakah goal hnih a kung anih kha. Khami tûk 14/01/2016 khan Celebrity, Alan Rickman chu a thi leh bawk.

          05/03/2016 ah Tottenham lakah goal a khung leh a, a tûk chiah 06/03/2016 khan America President hlui, Reagan-a nupui Nancy chuan American mipui mittui tifar turin a thi ve leh chiah bawk.

          Heng lo pawh hi sawi tur a la awm ang. He Arsenal Midfielder hian goal a khung apiangin milar thi an awm tihna a ni lo, mahse, milar thihna leh a goal khung hian inzawmna an nei thei riau tih hi khawthlang ho hmuh dan a ni.


                    HLAWNCHHING


Tuesday, 15 March 2016

MUANI

          A dai hlen ta emaw ka lo tih, hmâna ka hmangaihna che kha thinlaiah Ai ang a thar leh thin; Kum sûl sawm pawh liam tawh mahse. Lunglai hal vanga inthente pawh hian inrem châng chu an nei thin a sin. Theihnghilh ka duh êm êm thil ni mahse, ka hriat reng tawh tur ni si chu. Khâng hunte kha ka tan chuan hun hian a liampui ve theilo a nih hi maw. Tar kûn, khûpbih, ngalfîma kan la dam ve anih ngai chuan, kan nunhlui kan chhuikîr châng apianga thlasik anga khêl lova lo thar tur a ni tih erawh i suangtuah ve tho hian ka ring thin. Tunah chuan kan pahniha ka ta kan in tihtawnna awm thin "Neitu" nihna kha a bo zo ta si. Ka hun leh nunte chu mahnia hman a lo tûl ta si a. Rinawmna kan lo tiam dun tawhte kha sût leh mai tur chuan kei zawngin ka thei ve lo a ni.

          Khuarei hian min hnêm an lo ti thin a, mahse, hun tam, kum tam a vei hnu pawh hian ka va dam si lo êm!!! Kan nun hlui, hlui thei silo te kha ka chhuikîr a. Buaina ten min chîm hma leh enghelh nei hauh lova kan hlim lai hunte kha... Mahse, tunah chuan kan kâr a hlain mual tam takin min kar dan tawh si... He nun khawhar tak hian vawi tam tak ka hmangaihna thu hrilh nawn leh che ka duh thin. Mahse, min chhâng tur i awm tawh silo. Nang chu i tha ang tiraw? A ngai tein keimah bawk ka lo inngaihtuah leh thin. Min kalsan hmaa i nundan ang khân i la nung reng nge, nun thar neiin khawvel thar i din tawh zawk.???

          Hlim reng la, khawvela thil tha zawng zawng hi nei vek thei la ka van ti tak êm!!! Hlimna hi suma lei theih chu ni se, ka nunna hial pawh ka dahkham mai tur. I hlimna anih dawn phawt chuan i hriatreng tlâk loh kei hi chu min theihnghilh tawh zâwk mai rawh. Keipawhin khâng kan nunhluite kha tahpui fovin, rilru nâin awm fo dâwn mahila, i hlimna tur anih dâwn phawt chuan, hmangaihna avâng zâwk chein he ka hriatrengna hi i tân hnawksak lo turin thunun ka lo tum tawh zâwk ang e. I hmangaih ni thei tawhlo mahila, hlimna leh nuihna tam tak min pêk avang leh, hriatreng tur thil tam tak min huntchhiah avang hian ka lawm e. I tel lova dam khawchhuah chu a va har dâwn em! Harsâ ka tih thin êm êm chu, i hmel mawi tak ka hmuha i sulhnû hlui thei silo ka thinlunga thar reng si hi a ni.

          Kan hun tawnin a zir miau loh chuan duh reng chunga in kalsan hun a lo her chhuak a, hmangaih reng chunga in liamsan a lo ngai a, ngai tak chunga in thlah a ngai a, hre reng turin in theihnghilh luih a lo tûl si thin a nih hi.

          I tân khuanu malsâwmna dîl chung zêlin, harsa tak chungin 'Mangtha' tih a ngai ta si! Nakin hun ngaihtuaha tu emaw No 1. ni tûra han thlah liam mai che zawng rilru chhungril hian ava thîk si êm!!! Mahse, thîkna ringawtin khuarêl a dang zo thei mawlh silo. Tunhmâa, "I tello chuan," tia insi riala hringnun hmang thin kha khuareiah, "I dam maw?,'' tih chauh sawi a rem tawh dawn a ni tih ka ngaihtuah châng phei chuan, hringnun hi a fair mawlh lo tih a awl thin mang e. Chumi hunah chuan, hmâna pumkhat emaw inti kha mikhual ang maiin kan ti zo tawh ang a. Hmâna a kip a kâwia biahthu sawi dûn thin kha, a rûl tâwk leh a tûl chauh sawia inchhâwn a ngai tawh ang a. Lamkâwiah sakhmel intawn chângin thinlaiah, NUNHLUI a rawn thar leh ang a, i kut vuana CHIBAI ringawt pawn thu ava sawi tam dâwn teh lul êm!!! I kal liam hma loh zawng râl atanga en vawng vawng che i hlawh dâwn si a. Sawi duh leh hrilh duh tam tak nei mahila, a zawng zawng sawi erawh a rem tawh lovang a. I chanchin hre châk si, hriat erawh hreawm ti chung siin hun ka hmang liam tawh ang. I sakhming hriatchhuah châng apiangin hmâna ka HMANGAIH kha thinlaiah i rawn thar leh thin ang a. Kan nun dan thin, nunhlui leh sûlhnû zawngte chuaiin ral tawh mahse, he ka hringnunah erawh chuaiin a ral ve ngai dâwn si lova, "Di HLUI" tia hriat reng i ni tawh ang.

          Khatih lai khân ka hmangaihna min dîl a, keichuan, hmangaihna bâkah ngaihsakna nen lam ka pê che a, mahse, i hnên atang chuan natna bâk ka hmu si lo.

          Theih ni se lengdûn leh thei ila, khâng hunte kha kum tam takin liampui tawh mahse, ka hriatrengna te chu a liam ve tawh ngai lovang.

          Kan suangtuahna leh duhthusâm zawng zawngte kha suangtuahna mai mai, engtik lai maha thleng ngai lo tur maw a lo nih le? I tel lova ka awm theih loh pawh ka lo hre lova, mahse, i tel lova ka awm theih loh zia chu min kalsan ni khân ka hria a ni. Chhûngrila a nat zia ka lo hrethiam phâk lo a ni. Mahse, tunah chuan ka hre ta. I kianga awm ve theih ka van châk tehlul êm! Min ngai a ni tih min hrilh leh la, keipawn ka ngaih zia che hi ka hrilh nawn mawlh mawlh ang che. Mahse, chu chu engtik lai mahin a thleng tawh dâwn si lo; He lei hrehawma ka awm chhûng hi chuan. He khawvel nuam ka lo tih thinna zawng zawng kha nang i lo awm vâng mai a lo ni; I awm lova he ka chênnaah hian min tihlim zo rêng an awm tawh lo a ni. Ko kir leh thei che ila ka van ti tehlul êm! Ka ngai thei lutuk che a sin! Ka ngai lutuk che.

                    HLAWNCHHING