THLUAK HI ENG ZÂT NGE KAN HMAN?
Lalramdina Hlawnchhing
Mithiamte sawi niâwm tak thu pakhat, "Mihringte hian kan thluak hi 10% vêl chauh kan hmang," tih thu hi kan hre thinin ka ring. Chuti a nih si chuan, heti zât lek hmang hian, heti khawp hian thil kan ti thei a nia. Hemi thu atang hi chuan, a bâk, 90% vêl te chu han hmang zo vek thei ila, engtiang takin thil tithei ang i maw? tih hi kan rilrûah a lût thin ngei ang. He thu lâr tak hi rintlâk a ni meuh em? tih mithiamte sawi hi i han tarlang dâwn teh ang.
Tunlai thiamna, Brain Scans te hmang hian, scientists te chuan thluak chêtdân kipkâwi takin an hre thei ta a, neurons inkahchhuah dân thlengin an hre thei tawh a ni. Chutiang hmanraw hmanga an han zirchian hnu chuan, kan thluak hi 10% chauh nilo vin, 100% kan hmang zâwk a ni tih hi an ngaihdân chu a ni ta. An hmuh dân chuan, thluak zawng zawng hian englai pawhin hna a thawk reng a, kan muthilh lai pawhin a che reng a, a nêp deuh e tih mai chauh a ni an ti.
Neoroscientist, thluak lam specialist hmingthang tak Barry Beyerstein sawi dân chuan, "Thluak hi 10% vel chauh hmang ni ta i la, kan hman loh lai khawi emaw lo chhiate chuan, kan hriatna a tibuai chuang hauh lovang. Chutih ahnêkin, a dang tithuanawp miah lovin thluak khawilai mah hi a chhe theilo a ni," a ti. Khawilai emaw chhetêa a lo dik loh pawhin, a lang nghâl zêl a nih hi. Thisen zâm te taktê dik lo hlek pawhin stroke a siam zêl zâwk a nih hi.
Hemi bâkah hian, kan taksa pian chhuah chhoh dân, evolution ang hi chuan, kan taksa englai mai pawh hi kan hman dân azir hian a danglam chho zêl a. Ramsate pawh hi an chênna leh an chaw zawn dân azirin an pianzia a danglam chho zêl a ni an ti a. Hemi ngaihdân ang chuan, kan taksa pêng, kan hman loh leh kan mamawh loh te chu kan taksaah hian a awm reng theilo an ti. A bîk takin, energy mamawh tam êm êm, thluak te phei chu a ni lehzual an ti a. 10% chauh lo hmang thin ni ila chuan, kan hman mamawh tâwk chauh, 10% vêlah a sâwng tê tawh ngei tûr niin an ngai bawk.
10% chauh hmang nia thu lo awm hi thenkhat chuan, Einstein-a sawi niin an sawi thin a. Mahse, khawiah mah hetiang thu a sawina hmuh tûr a awm lo. He thu hi Dale Carnegie lehkhabu, "How to win Friends and Influence People" tih lehkhabu lâr taka sawi ve a nih hnû khân miten an lo hre lâr chho zual hle a. Mahse, a sawi chhuak hmasa ber hi hriat a ni tawh lo.
Scientists te chuan, kan thluak hnathawh dân kimchang, hmun hrang hranga mite inzawmkhâwm dân te la hre vek lo mahse, 100% chu kan hmang ngei a ni tih hi an hmuh dân chu a ni. Mihring famkimlo ten, kan famkimlohna sawi mâwi leh chhuanlam atân 10% thawnthu hi chu an vawrhdarh vêl mai mai niin an hre ta ber. 90% dang hi beisei tûr a lo awm chuang love.
HLAWNCHHING
No comments:
Post a Comment