MUAL A LIAM TA SI (Article)
HC Lalramdina
A room tukverhah chuan tûktin a dâk chhuak a, thil eng emaw beisei a nei a ni. A lung di mual liamna kawtchhuah lam chu nitin a thlir a, a hmangaih mual liam ta khân "Eng emaw a theihnghilh palh avâng chauh tal pawha a lo lêt leh mial tâkin," tiin. Mahse, a hmangaih chuan kîr leh zâi rêng a rêl si lo. Ni e, kîr leh ngai tawh lo tûrin țâng dang bêlin a liam tawh a ni. Beisei tûr awm tawh lo mahse, "Mial mahnâ" tih beisei leh rinna avâng chauh chuan a la thlîr fan a. A thlir la zêl dâwn pawh a ni mahnâ.
Mal taka a awm hlau êm êm țhîntu khân amah chauha awm tûrin a hnutchhiah ta a, natna a tawrh phal ngailotu khân natna tuar tûrin a kalsan ta si. Hlim taka siam țhîntu khân a duh ngai rêng rêng loh lungngaihna a tawrhtîr ta a, a hlim theihna tûr a nih dâwn phawt chuan a tâna inpumpêk vek duhtu ngei khân a hringnun khawvêl hmu ngai tawh lo tûrin a lak ațang chuan a kalbo san ta si.
Lalpa hmangaih, Lazara kha thihna tuarin thlân thimah an zalh a, Isuan, "A nung leh ang," a tih pawh khân, a farnu Marthi khân ring ngam lovin, 'Nikin ni' chauh a beisei ngam kha a ni a. Mahse, ni li lai thlâna phûm tawh, Lazara kha Isuan a kaitho a nih kha. Ringhlelte tân pawh ni li lai thlâna phûm tawh mitthi kaihthawh saktu Lalpa, hemi rinna leh beiseina nasa tak neitu tân hian, a hmangaih mual liam ta kha, a thinlungah thu sawiin i kokîr sak thei mai lawm ni??? Marthi hnêna, "A thi love, a muhîl zâwk a ni," i tih ang khân, ani tân pawh hian, a hmangaih kha a thinlungah a thi lova, a muhîl mai chauh zâwk a sin. Marthi leh Mari kha chuan ni li chauh an nghâk che a, hemi erawh hi chuanin, ni li mai ni lo, ni tam tak a thlîr tawh a sin. Hemi ang êm a beiseina leh rinna nei nasa hi hringmi zîngah hian awm tak ang maw?
A liam tûr a chelh din zawh si loh, kal liam tûra a ui êm êm sia chu, thinlung lungchhe tak chung leh hnukulh țeuh chungin a thlir ngawi ngawih a, a hmangaih lah chu a kal liam mêk chu a ni si a. A theihna leh thiamna a sên zawng zawngte lah chu a hmangaih chelh din nân chuan a tâwk zo si lo. Khuai rau pawh ko ding thei țhîntu khân, a lung di mual liam mêk au ding tûr erawh chuan "Aw lungkuai leh mawi" a fah zo si lo. A rûka mittui parawl țeuh chungin a vuan țâng țâng a, tih theih leh sawi theih rêng a nei si lo. A di mual liam mêk chu a thlir ngawih ngawih mai a ni. Duh ber țhen chu na tilo tu nge awm ang a, tu nge tuar thiam awm ang le? A mittui far ka han thlir phei chuan, hringnun thlâk danglam dâwrh châkna chuan namên lovin ka nun a rawn nuai a. A dinhmun thlâk danglam nân chuan ka nun hian chhiatna tâwp tâwk dâwn pawh ni sela, chu aia thil tih châk rêng rêng nei hian ka inring mawlh lo a ni. Mahse, mihring fapa ve mai hian tih theih ka va nei tlêm si êm...
Hmangaihna avânga a hmangaih a chelh din zawh rual lohva liam mêk thlîrtu dinhmun chu eng tiang taka khawngaihthlâk leh tlâwmthlâk ni ang maw? Duh berte mual liam mêk thlîrtu nih mai dinhmuna din hi chu, a hreawmin a va lungchhiatthlâk dâwn êm! A hmangaihin kîr leh ngai tawh lo tûra a hringnun a chhuahsan ni chu, a tân engtiang taka lungchhiatthlâk leh tuar har ni ang maw? (A hmangaihte tlan tûra a Fapa, Isua Krista a sûn ral ni khân, Pa, Pathian meuh pawh a lungngai a, khawvêl a thim a, lungpui a khi chat a, lîr hial a nghîng kha a ni si a...) Pathian nên chuan tehkhin tham rual ni lo mahse, hmangaihna avânga he, a tawrhnate hi a nêp chuang bîk dâwn em ni?
Hmânah kha chuan, thlamuang takin a hmangaih kut vuanin a hun leh nite a chhiar ve țhîn a. Duhthawh takin ânka nêm an inhlân țhîn kha a ni a. "Ka ta i ni," an in tihtawnna awm țhîn, "Neitu" nihna kha a bo zo tawh a, amah maia hringnun chhiar tûrin a kal liam san ta si a. Tûnah erawh chuan, a hmangaih kut chu a vuan ngai tawh lovang a, a hmangaih ânka nêm pawh a dawng ngai tawh lovang a, a hmangaih țâng nêm pawh a bêl tawh ngai dâwn si lova. A lung di mual liam ta ngaia lunglêngin a tân chhûn ni leh zankhua a va sei dâwn êm!
Zân rei tak tak thleng a room-a light awm chu a êng a, muhîl thei lovin khumah a let a let fo țhîn. Mite tâna chawlh hahdamna hun ngei kha a tân chuan zân tawrhhlelhawm tak zawng a ni ta ve ang. Tui taka a lungdi mual liam ta a muthilh mêk lai pawhin, ani erawh chu, lunglênna hian zânmu a chhîn tîr theilo fo țhîn. Ni thar leh hun thar lo inher chhuak țhîn mahse, a tân erawh khawharna leh lunglên tharna Ni mai a ni a, kâwl hian a tân ni thar a chhuah ngai tawh meuh lo a ni ber mai. Beiseina thar chuan a hnuchhawn a, beisei tûr pawh a beisei ngam tawh lo a ni ber mai.
Hun hlu tak khawhral nân thu tin ngaihtuahin a suangtuahna a hmang ral a, a suangtuahnate chu kâwmin awmze neilovin a phun melh melh a, tuma'n a dinhmun an hriathiampui si lo. Nunhluite chu amahah chuan an mikhual lova, hun liam tawha an sulhnûte chu a hlimpui ber leh a tleipui ber an lo ni ta! A hmânlai hun chu a vawiin hun a lo ni ta zâwk a, a hmalam hun tûr pawh a thlîr thiam tawh si lo. An hlimthla a thlirin a mittui a far a, an sulhnû chhuiin ni a vui liam leh țhîn. Tih theih a nei si lo, a liam ta si a. A hun hman dânte ka hmuh chângte hian, hetiang êm hianin em ni hringnun hi a lo nunrâwn theih ngai le? ka ti vawng vawng țhîn.
Eng mah sawi chhuak lova ngawi renga tawrhna hi zawng, tawrhna azawnga tawrhna tâwpkhâwk pakhat a tling si a. A rilrû ngaihtuahna chu a hmêlah chhiar theihin a lo lang chhuak a. A ruahman lâwk ni si lovah chuan a ruahman lâwkna khûm vek khawpa ruahmanna duhawm lo a tawng ang tih rêng a ring phâk bîk hian ka ring lo. A hrilhhai hmêl han hmuh hi chuan ka lungchhiat hi a zual ngawih ngawih a, țahpui hawm hawm bâka nawmna thlentu engmah ka hriat lohna chu ka haw ngawih ngawih a ni.
Aw..., Vânte u, lei thuahthîpa sualna avânga hrem tuar mêkte leh, vân chung sâng bera hmangaihna par tlâna hlimna kawltu zawng zawngte u, eng chu nge he, mi khawngaihthlâk tak hian a tihsual palh a, in lungawilohna chu a chungah in burbun tak mai le?
Rilrû leh ngaihtuahnain duh a thlan theihna khawvêlah chêng mah ila, a tak ram thlan theih si lohna hringnun zawng a va huatthlalaawm țhîn tak êm. Ni e, hringnun hi chu hmangaihte chânna khawvêl a ni a, ui tak chunga "Mangțha" tih a țûl châng a awm țhîn a. Țâng dang bêl tûra kan hmangaihte ui tak chunga kan vailiam a ngaih châng a awm bawk țhîn. Kan chunga khuarêl lo thleng țhin hi dam lo taka kan pawm a țûl châng a awm fo țhîn a, an hlim zâwkna tûr a nih phawt chuan tia ngai tak chunga vailiam mai an ngaih ni a awm bawk țhîn a ni.
"A pawi ber mai i liam ta si
Dam takin mangțha mai le"
HLAWNCHHING
