RIMAWI - LALPA FAK NÂN (PART-5)
HC Lalramdina
ZAIPAWL RAWNGBÂWLNA (Chhunzawmna)
7. ELEMENTS OF MUSIC LEH ZAIPAWL
Music hi ri, awmze nei, kawng hmang nei taka rî, hun bi dik taka lo rî, thil thleng leh awm dân nên inchawiha lo richhuak hi a ni. Ri tel lovin music a awm thei lova, amaherawhchu, ri zawng zawng hi Music erawh a ni lo. Ri hi Music a lo nih theih nân thil chi li (4) a awm a ngai a, chûngte chu :- Pitch, Rhythm, Dynamics leh Tone Color te an ni.
(1) PITCH :- Music chuan rîk dân bîk a nei a, a sân zâwng emaw a hniam zâwng emaw chu dik taka ri tûr a ni. Chumi lam sawina chu 'Pitch' a ni.
(2) RHYTHM :- Music chuan rîk hunbi a nei a, chumi sawina chu 'Rhythm/Duration' a ni.
(3) DYNAMICS :- Music rîk dân tûr chu a hun leh hmun a zirin a ringin a zâwi tûr a ni. A sawi chhuah tûr mîl zêlin, a châng chuan ring êm êmin, a châng chuan zawi êm êmin a ri țhîn. Chu chu 'Dynamics/Intensity' a ni.
(4) TONE COLOR :- Ri rêng rêng, a mâwina leh a ngaihnobeina lam sawina a ni ve thung. An thil puan chhuah tûr mîl zêla rî, a chângin thûm tak emaw sîn tak emaw, a chângin țêng tak emaw, fiak tak emawa rî hi a ni.
Zaipawl zai hi Music-a kan chhiar dâwn chuan a Solfa (pitch) a dik thlap tûr a ni a. Kan hla sak pawh a hunbi dik takah a ri țhîn bawk tûr a ni. Zaipawl member țhenkhatte leh mipui tam zâwkte hian zâwitêa zai hi kan ngai thei vak lova, a zai ring apiang hi thiam emaw kan ti mai țhîn niin a lang. Amaherawhchu, hla rêng rêng hi a bul ațanga, a tâwp thlenga a rîk dân ngai renga a rîk chuan Generator ri nên danglamna a awm lova, music a tling phalo a ni. Amaherawhchu, hla zawng zawng hi a chânga zâwitêa rîa, a chânga ring leh țhîn vek tûr tihna erawh a ni lo. A hun leh hmun a zirin, a ringin a zâwi tûr a ni. A thuchah kenin a mîl chuan ring taka sak vek chi hla pawh a awm thei ang a, zâwitêa sak chhuah vek tûr pawh a awm thei ang. Tin, a phuahtuten sak dân tûr (Dynamics) an ziah lan hi zui hrâm tum bawk tûr a ni. Entirnan - KHB No 156 "Lalpa thlipui a tleh chiam a" tih hlaah hian ring taka sak tûr (f) te, zâwitêa sak tûr (p) te, hriat hleih theih loh khawpa zâwia sak tûr (pp) te, ring êm êma sak tûr (ff) te leh zâwitê ațanga sak rin tial tial tûr (cresc.) lai te a awm a. Tin, a thuchah han en hian thlipui, tuifâwn nasa tak, khawdur mup mupte a awm a, tin, chûngte chu Isuan, "Bang rawh u" tia a hauh thute a awm a. Hêng, a thuchah ken mîla he hla hi kan sak chuan Music dik tak a lo ni țhîn. Hêng Elements of Music kan sawi tâkte hi Music ah chuan a bulpui (basic/fundmental) a ni. A bulpui hre si lovin a lêra kual mai mai hi thil awm thei tak a ni. Chuvâng chuan, zaipawl Conductor-te leh Zaipawl Member zawng zawng ten țan lâk thar nân hmang ila, zaipawl hian hma a sâwn phah ngei ka ring tlat a ni.
8. ZAIPAWL SOUND MIXING
Zaipawl inbuatsaihna hi a hautak hle mai a. Track a ni emaw, Live in a ni emaw, hriat atâna țha chu :-
(1) Zai laia Music ring țhîn lutuk hi a ninawm duh khawp mai.
(2) Sound Control tute'n Zaipawl Music Track nêna zai an awm a, Monitor-a zawitêa an tikal țhîn hi a buaithlâk duh khawp bawk.
(3) Conductor ten Monitor-ah tiring deuh tûra an tihin, Main ah zawng zawng nên an tiring vek a, a buaithlâk țhîn.
(4) Choral Mike hûng ve reng si, mahni zai ri pawh hre leh thei si lo hi, zai a hul duh fu. Choral mike kan hûng ve a nih chuan zaipawl ten an zai ri an hriat theih tûra tih țhin hi a țha khawp ang. Zaipawl zaiah, solo ah pawh, Monitor in a zaia te châwm zo tâwk tûrin Sound Operator ten Monitor ah volume an pe tûr a ni. Main ah erawh kal chang changin, voice volume a tâwk chiahin pe se la, voice a kal na thei ang a, a ngaithlatu tân a nuam bîk. Sound Operator te avâng hian nasa taka inbuatsaih, 'ZAIPAWL RAWNGBÂWLNA' hi a chhiat phah thei a ni. Music track ring lutuk hi chu mizote hian kan ngaina hrim hrim emaw tih theih tur hi a ni a, țhenkhat lahin zai hliah khuh nân an hmang châwk bawk a. Monitor hi chu a hmangtuin a duhtâwkin signal a pe mai tur a ni a, mipui hriattir ve phêt tuma tihrin vak tûr a ni lo. Main lam erawh zai chawih tâwk leh mipui hriat nuam tâwka pêk hi Operator te hna a ni. Mic up chungchângah chuan main ațang hian mahni zai hriat a har tlângpui a, backstage speaker emaw awm se a zia khawp ang. Tin, Biak in sound control ah hi chuan kan dahna hmun hi a pawimawh hle a, track leh mi zai duhtâwka beng kan chhit theihna hmun hi kan thlan thiam a ngai hle bawk. Sound opertor te hian sound kan check ngun a ngai hle. Tin, mi Biak Ina inkhawm te hian operator ten miin engtin nge an tih tia inzir te pawh hi hmasâwn nân a pawimawh hle a ni. Voice choral mike hmana monitor-a tihkal hian feedback chu a awm duh deuh a, conductor te fin a ngai hle. Choral mike hûn dân leh monitor kâr hlatzâwng ah fin deuh chu a ngai. Music tihzawih vak hi a dik chuang lova, a inchawih tâwk a awm a, chumi hnuah choral mike leh music channel kha group ila mipui tam dân azir leh a hmunhma azirin feed back awmlo tâwka han tihrin leh deuh hian zaipawl tân pawh a nuam duh zâwk.
9. ZAIPAWL CONDUCTOR
9.1. CONDUCTING TECHNIQUES
(1) Kan chêt dân tûr min pui thei ber tûr nia kan hriat angin kan ding mai tûr a ni. Kâr duai emaw chîp țût erawh a mawi lêmlo.
(2) Veilama vai chi kan nih chuan zaipawl ten ngaia an neih theih tûr khawpin kan hruai tam a țûl. Dinglama vai țhînte tih dân tho kan zui tûr a ni.
(3) Barpui kan vai chu chiangin langsâr hle se, tin, chhuk zâwnga vai ngei tûr a ni. A chhuk lam chu kan tha leh lei hîpna țangkawpin ni thei se, a phei chu lei hîpna tel lovin, a chho chu tlêma zâwi deuhin.
(4) Vuak 6 chunglam (Compound time) ah chuan bartê (Secondary accent) kan vaina a chiang bawk tûr a ni.
(5) Hnuai lam ațanga i vai dâwnin a sawh lêtna (bouncing level) a inang vek tûr a ni.
(6) Vai hmahruaitu (Prepatory Beat) chu kan hlasak tûr ran zâwng nên inang chiah se, "Inring ru, kan țan e, a ran zâwng hetiangin," tihna a ni ber.
(7) Chêt dân uchuak tak a țûl lêm lova, phar kawi vêl duah loh tûr a ni.
(8) Chhinchhiahna (Musical Sign) a zirin kan vai len zâwng, kan chezia leh hmel hmai lan dân danglam thin se zaipawl tân zawm a nuam duh hle. Tih lutuk lakah inven erawh a țûl.
(9) Ding mara kan awm ang chiah hian țang êu ul lovin, zângkhâi takin dâr leh ban dah mai ila hmuh a nuam bîk.
(10) Vai laia kûn zuk zukte, sûk dûlh dûlh te, Khûp tawm zuk zukte hi hnunglama ding tân hmuh a nawm loh avângin chîn loh a țha hle.
(11) Hlasak inchhâwn chi kan sakin a theih ang chin chinah part tin rawn luhna ah zaipawl tan chhinchhiahna siamsak thei ila a țangkai hle.
(12) A theih phawt chuan hla thlûk tâwpna laiah chiang takin chhinchhiahna fel tak pêk tum tûr a ni.
(13) Kut chêt dân chu chhuk zâwng emaw phei zâwng emaw pawh nise, hmazâwng emaw pawt lêt zâwng emawa vai hian zaipawlin an hmuhchian loh avângin chin loh a țha.
(14) A thlep zâwnga kan vai (vuak 6, vuak 3 a vai, vuak 12, vuak 4 a vai) a nih pawhin vuak dang aiin barpui chu a chiang bîk reng tûr a ni.
(15) Thil sa tak khawih ang hrima kut bâwr rang taka chêt sek, vai deuh nghelh nghelh hian zaipawl tân aw pek thiam a tiharsa thei tih hriat a țha hle.
(16) Kut veilam leh dinglam hi inkawkalh lo se, tih dân ințâwm mai lovin, thununna hran ve ve hnuaiah hna thawh tír tum hrâm tûr a ni.
(17) A vuak anga vai (Rhytmic conducting), a thlûk anga vai (melodic conducting) a awm a, kan hlasak a zirin kan thliar thiam a țûl hle.
(18) Kohhran puithû dâna zirin Conductor solfa vai duh dân hi a inang lo thei viau ang. Mathematics formula ang deuh a ni a, ngei ngei tûr tih a awm thei lova, a vaitu in zalênna thui tak a nei tih erawh kan hriat a țha. Amaherawhchu, a vuak pawh chiang mang lova phar deuh duai duai erawh a fuh ber lo mai thei tih erawh hre tel ila.
(19) Conductor chuan Music a thiam/hre tûr a ni -
- Amahin a play thiam kherlo mai thei, mahse, music hriatna lamah a vengva tûr a ni.
- Beat chi hrang hrang a ngaithlain a hre hrang thei tûr a ni.
- Mi aia hre ril, thiam sang nih chu a har ang, mahse, Zaipawl kaihruai thei tûrin a hriatna lamah pawh rual pawl pha a ni tûr a ni.
- Music chi hrang hrang a ngaithla peih tur a ni; Zaipawl ringawt ngaihthlâk chuan hmasâwn a har.
- Solfa Note tidik thei tûrin a zir peihin, ri dik leh diklo hre thei tûrin a beng a hmang thiam tûr a ni.
- Zaipawl Part hrang hrang ri thliar thiam tûrin a beng a fing tûr a ni. Tûnlaiin Sound Track nêna zai kan uar ta viau mai, a țha viau, a ngaihnawm țhîn. Sound Track siam a thiamlo a nih pawhin duh dân/Idea a nei tûr a ni a, a duh dân angin a siamtir thei tûr a ni. Mi sound track siamsa, an duh anga an siam, a Key, Tempo leh sak dân phung hrim hrim pawh mi, Zaipawlin an duh ang thlapa an siam lo lâkchhâwna a ang chiaha lo sak ve hi hmasâwnna dâltu lian tak a ni thei. Sound track siamna man tûr sum leh pai kan harsa a nih chuan mahni Idea ngeia zaipawl hruai theih nân chuan Accoustic Guitar nên chauha zaipawl hruai pawh hi a hlâwk zâwk daih a ni.
9.2. VERBAL TECHNIQUES
(1) Zaipawl chu a thlûk dik tak zirtirin solfa note rîk dân tûr ang thlapa kaihhruai.
(2) Hlain a pan tûr kawngkal (mood) ah zai, hla thu leh a thlûk zirtir.
(3) Hla sak dân tûr uar/dîm (dynamics), sak ran/muan, thlûk arh/zuih leh aw pêk chhuah dân tûr zirtir.
(4) Hla sak dân kawngkal insak chhâwk leh thil dang pawimawhte hrilh.
(5) Hla thuin a tum leh hriatfiah loh awm thei zirtir.
(6) Aw pêk, thaw lâk, chawlh, thlûk tûr kawhhmuh.
9.3. NON-VERBALTECHNIQUES
(1) Verbal techniques hmanga duh dân sawi chhuahte zaizira entir.
(2) Hla mood, Zaipawlin an sak chhuah theih nâna vai chhuah.
(3) Tui taka zai thei tûra châwm tûra vai chhuah.
(4) Hla vuak zât azir zêla vai dân tûr khawvêlin a hman mêk anga hriatthiam theih tûra vai.
(5) A ngaithlatu leh Zaipawlte thlarau hmun khata awm thei tûra zai boruak siam.
9.4. CONDUCTOR PAWIMAWHNA
Zaipawl tha tak nei tur chuan Conductor-te hi kawng engkimah an pawimawh a ni ti ila kan sawi sual âwm love.
Conductor chuan :-
(1) Inkhawm a taima tûr a ni.
(2) Kohhran thiltih a ngaipawimawh tûr a ni.
(3) Hmeichhe bulah a awm hrut hrut tûr a ni lo.
(4) A țawng tam tûr a ni lo.
(5) Sawi leh sêl a ngah lutuk tûr a ni lo.
(6) A țawngțai taima tûr a ni.
(7) A inti thu lutuk tûr a ni lo. Midangte nêl theih tûrin a awm tûr a ni a, mahse, a zahawm tûr a ni.
(8) Mi piangthar a ni tûr a ni.
(9) Mi invawngfel mi a ni tûr a ni.
(10) Midangte hriatthiamna a nei tûr a ni.
(11) A zaipawl memberte a hrechiang tûr a ni a, an harsatnaah puih a inhuam tûr a ni.
(12) Krista hnênah midagte hruai thei tûr khawpin a rilru a zauin thlei bîk a nei tûr a ni lova, a lo conduct rei viau tawh pawh a ni thei; Zaipawl memberte an țhat lohna a sawi zut zut tûr a ni lo.
HC 9.5. CONDUCTOR ȚHA CHHERCHHUAH DÂN
(1) Ei loh zâwng neih :- Mizote hi mite tlin lohna laia advice pêa, țawngțaipui peih dêr silo, ei loh zâwng neih hrât êm êm lawi si kan ni. Mipa aiin hmeichhiate hian midang ei loh an chîng lehzual. An mi ei loh zâwng takin Zaipâwl a kaihhruai phei chuan rilrû an pe tak tak duh lo țhîn. Chu chuan tuma hriat lohin Conductorte nêna an inkâr boruak a tichhiain, a tuartu chu mimal ni lovin, Zaipâwl pumpui kha a ni țhîn. Chuvângin, Conductor chu kan ei loh tak pawh ni sela, hla zir tui loh phah nâna kan hmang a nih chuan keimahni kan inbih chian a țûl ang.
(2) Inngamtlâkna :- Zaipawl member, Conductor te hi inngamtlâk tak tak kan nih avâng hian kan inngamtlâk leh innêl lutuk na hian Zaipâwl mai nilo, Conductor thlengin chhiatna a thlen thei. Kan ngamtlâk leh nêl zâwngte Conductor kan nei a nih pawhin hla zirna hmunah chuan kan zah derna hian kâr lovah inrintâwkna kan siam thei a ni. Conductor ber a inrintâwk chuan Zaipâwl țha neih chu chiang sa a ni.
(3) Nihna leh Dinhmun :- Conductor te hi mifing, dinhmun țha 'perfect' an ni bîk lova, a țûl avânga insit tak chunga Conductor mawhphurhna la an ni tih kan hriatpui a țha. Mahni thiamna leh dinhmun sânna hre rân chunga Conductor te chungtlâk leh thamlo taka kan en chuan Conductor țha kan chher chhuak ngai lovang. Chuvângin, Zaipawl Member kan nih chuan hla zirna hmunah pawh mahni nihna theihnghilha Conductor kan dah lal ber zel chuan Conductor tân a thlamuanthlâk a, tîm hauh lovin Zaipâwl a kaihhruai theih phah țhîn a ni.
(4) Kum thu hla-ah :- Conductor te hi kum lama upa leh puitling tak an ni vek lova. Upa zâwk ten mahni aia naupang zâwk an nih avânga an thu leh hla palzam ngawt hi puitlinna dik a ni ngai lo. Kum upa lam zâwkte hian zelthel an chîng fo țhîn. Kan hriat loh lai hian Conductor te rilrû kan tihnat sak fo thei a ni. Kum lamah an naupang deuh a nih pawhin an thu leh hlate a der tal pawha kan lo zah sak chuan kan țanpui tihna a ni.
(5) Mahni inthununna :- Conductor te hi an inang vek lova. Țhenkhatin khawng taka an hruai theih laiin, țhenkhat chuan an hruai lêmlo. Chutiang a lo nih pawhin Zaipawl-a kan tel chhan hriaa, mahni inthunun hi thil țûl tak a ni. Conductor zaidam takin min hruai a nih pawhin keimahni lam kan inthunun tlat chuan Conductor mawhphurhna chanve dâwn lai kan chhâwk thei dâwn a ni.
(6) Dawhtheihna :- Kan beisei aia Conductor te an lo țha tâwklo a nih pawhin sawisêl zâwnga chêt thawh hi hmanhmawh chi a ni lo. Hlazir apianga Conductor ngâichâng lêk lova mahni thu-a kan sak dik loh lai nia kan hriat lo sawi ve phêt hian Conductor te zahawmna kan palzût piah lamah an rilrû kan tihnual a, inrintâwkna an hloh bâkah hmasâwn thei lovin kan siam tihna a ni. Conductor te aiin Solfa kan thiam zâwk a nih pawhin Conductor atâna ruat kan nilo tih inhriain dawhthei taka hmuichîp tlat a țûl hun a awm tih hriat reng a țha.
(7) In la Senior ho :- Tûn dinhmuna kan zaipawl kalphungah chuan TKP leh zaipawl hi lâkhran vak theih pawh a ni lo. Hmun țhenkhatah chuan mahni tâwka hruaitu inti chin, inla Senior hote hian Conductor te zahawmna an palzût sak fo țhîn. TKP Hruaitu inla Senior zîngah hian zai lama tui lêmlo, hmasâwn tumna êm êm pawh nei lêmlo a awm theih. Han indem viau pawh thil theih a nih loh na chen a awm ang. Mahse, hruaitute ber kan zai ve miau loh chuan Conductor leh Zaipâwl Member țhenkhatte tân țhahnem ngaih a har ve thei tlat si a ni. Chuvângin zai lama tui lovin, kan âw in zir lêmlo mahse, kan Conductor te leh Zaipawl Member te phûr nân tal pawh kan zai ve tûr a ni. A theih phei chuan a uar ber berah pawh țang ila, kan zai theih loh leh thiam loh hretu an tam zawh poh leh Zaipâwl kan ngaihpawimawh zia a lang chiang mai dâwn a ni. Chu chuan Conductor te kan thlâwp tlat a ni tih Member te lakah pawh kan lantir nghâl ang a, Conductor zahawmna kan vawn sak tlat dâwn a lo ni. Conductor țha leh tling tak beisei nghâl ringawt hi Kohhran dinhmun a zirin a remchâng lo ve fo thei. Chuvângin, hêng kan târlante chauh pawh hi zâwm ila, Zaipâwl Member te hian Conductor țha leh thiam, inringtâwk leh hmantlâk kan chherchhuak ngei ang.
(8) Conductor hlauh :- Conductor te tawngpâwnga hlauh hi a țha lova, conductor leh memberte hian a hun leh hmun hriat a ngai. Pawn lamah kan infiam bawrh bawrh a nih pawhin conductor a din chhuah tawh chuan a thu kan ngâichângin kan ințhian țhatna a lang tawh tûr a ni lo.
Tin, Conductor hian kan tih tûr chin kan hriatchian a ngai a. Director kan neihna zaipawl ah phei hi chuan Administration lo kenkawh ve phêt tum hi a țûl lêmlo. Chutih rual chuan, Technical thilah ve thung chuan thu tâwp kan nei tih erawh kan hriat a țha. Conductor chu a Kristian Nun hi entawn leh zirtlâk han ni phawt mai sela, thiamna a nei ril emaw ril lo emaw lam a nilo. Chunglama kan Pa nên khian indâwr tam se, chu chu Memberte hriatah sawi zuah zuahlo mahse, Lalpa mi diktak a nih avângin Conductor țhaah a chhuak lo thei lovang. Conductor țha chu a member ten Councelling nei tûrin an pan țhîn. A chhan chu Pathian nên an indâwr nasa a, Lalpan a zaipawl enkawlah a hlawhtlin tir mai a ni.
HC 10. THAWHHONA ȚHA
DIRECTOR/CONVENER, CONDUCTOR LEH MEMBERTE
Zaipawl țha nei tûr chuan Conductor-in Director/Convener-te nihna leh pawimawhna a hriat chian a țûl a, chutiang bawkin Director/Convener ten Conductor-te nihna leh pawimawhna an hriat a țûl. Thawhhona țha tak an neih a țûl khawp mai.
Zaipawl hi mimal pakhat avânga țha a ni lova, member-te pawh zaithiam lamah te, music hriatna lamah te, thlarau lamah te leh tisa lamah te mi inang lo leh tawn chin inang lo tak tak te kan ni hlawm ang a, hêng zawng zawng infin khâwm an nih avâng hian thawhhona țha neih a pawimawh hle a ni. Zaia thawhhlâwk tak te, music thiam leh man tak te, solfa thiam tak te leh aw țha tak nei te pawh kan ni ang, inpêkna leh zaipawl dah pawimawhna châng kan hriat loh chuan zaipawl tinung lotu leh member dangte tihnualtu kan ni thei a ni.
11. ZAIPAWL KAIHHNAWIH DANG
Double Chorus :- Double Chorus erawh hi chu zaipawl sak mi tho, memberte pawh tam tham deuh ngai a ni a. Music composer thiam takte chuan 'SSAATTBB' tia țhen hrangin hla an siam țhîn a ni. Tichuan, zaipawl hlâwm hnih hlâwm thum awmin a rualin hla pakhat chu music note hrang siin sak theih a ni dâwn tihna a ni.
Solo :- Solo chu mi pakhat (mipa/hmeichhia) sak tûra music remkhâwm hi a ni mai a, chûng hmanga hla satute chu 'Soloist' an ni.
Duet :- Hei hi mi pahnih inkawpa sak tûra music duan a ni. 'SATB' form a awm ve tawh lo.
Trio :- Hei hi mi pathum inkawpa sak theih tûra music remkhâwm a ni.
Quartet :- Hei hi mi pali sak theih tûra music remkhâwm a ni.
Group Singing :- Member 5 - 8 awmna zai hi Group Singing ti ila a fiah mai âwm e. Tûnlaiah zaipawl leh Group Singing hi kan sawipawlh ta fo mai. Member pali chauh awmna zai chu Group Singing a tling lo a ni tih hriat tûr, 'Quartet' tih mai zâwk tûr a ni.
(1) Male Voice (Group Singing) :- Male Voice (Group Singing) ah chuan SATB form hmang tawh lovin, 'TTBB' - (Counter Tenor, Tenor, Baritone leh Bass) angin an sawi țhîn a. Mipa aw a nih dâwn avângin, Tenor aia sânga music an siam chu 'Counter Tenor' an ti mai a, Tenor part pahnih a awm tihna a ni chu. Mipa aw tlânglâwn ber Bass leh Tenor inkâra awm tûrin music an siam a, chu chu 'Baritone' an ti.
(2) Female Voice (Group Singing) :- Hmeichhe aw hi, hlâwm lian tak chi thumah then hran a ni a, (Soprano, Mezzo-Soprano leh Contralto) tiin. Mipa angin Bass a awm ve tawh lo. Hêng chi thum hmang hian hmeichhe sak tûr music an remkhâwm țhîn a ni. Music-ah chuan hmeichhe aw bîka a sâng ber chu Soprano a ni tih kan hria a, Contralto pawh hmeichhe aw bîka a hniam theih ber a ni tih kan hre bawk a. Soprano leh Contralto inkârah hian hmeichhe awin a sak tûr music note an siam leh a, chu chu 'Mezzo-Soprano' an ti a ni.
TLÂNGKAWMNA
Rawngbâwlna chanvo pawimawh tak chelhtu chu a inserh tûr a ni a, kan nun leh kan chêtziate inuluk in, Krista chanchin țha nêna inmâwi zêlin nitin kan nun kan hmang țhîn tûr a ni.
A tâwp ber atân chuan, keimahnia a țha ber Pathian hnênah kan hlân tûr a ni. Kan theih tâwk hi Pathianin mal a sâwm țhîn si a.
HLAWNCHHING
A bengvar thlak. A practical.
ReplyDeleteA bengvar thlak. A practical.
ReplyDeleteKa lâwm lutuk e
ReplyDelete